انکربولت مکانیکی و انکر شیمیایی
انکربولت مکانیکی و انکر شیمیایی نام های آشنا برای هر کس که با انتخاب اتصالات مناسب آشنایی دارد می باشد. و همچنین میدانند که گستره وسیعی از انکرهای مختلف قابل ارائه هستند. و همین امر می تواند موجب سردرگمی شود.
این مسأله خوبی نیست. بخصوص زمانی که بحث ایمنی در میان است. یکی از اولین قضاوت های کاربران باید بین انواع انکربولت مکانیکی و انکر شیمیایی انجام شود.
نکات مهم در انتخاب انکربولت ها
قسمتی از انکر مکانیکی توسط گشتاور اعمال شده در خلال نصب فعال می شود. به همین دلیل به آنها انکر انبساطی کنترل شونده توسط گشتاور هم می گویند. این گروه شامل انکر بولت های کلاسیک مانند انکرهای اسلیو، انکرهای دراپ این (ضربه ای)، رول بولت ها و … است.
مسأله دیگری که بایستی در انتخاب انواع انکر بولت مورد توجه قرار گیرد. محل به کار گیری آنهاست. (مانند بتن)، زیرا یکی از معضلات انکرهای مکانیکی رفتار انبساطی آنها در زمان استقرار است. برای حصول بهترین نتیجه، این انکرها بایستی توسط سوراخ ایجاد شده احاطه و تحت فشار قرار گیرند. که این مسأله می تواند سبب خستگی بتن شود.
به دلیل وجود نیروهای انبساطی زیاد در خلال فعال سازی انکرها، حجم کافی مواد و مصالح در اطراف سوراخ های ایجاد شده مورد نیاز است. تا بتواند تنش های وارده را بدون بروز صدمه جذب کند. این مسأله نیازمند رعایت فاصله زیاد انکر تا لبه بتن است. به همین دلیل طی سالیان اخیر بهینه سازی های زیادی در مورد انکرها انجام شده است. بر این اساس امروزه انواع انکربولت مکانیکی می توانند در فواصل کم از لبه بتن مورد استفاده قرار گیرند.
در نتیجه، تحت هر شرایطی پیش از استفاده از انواع انکربولت مکانیکی ، جدا از انتخاب صحیح انکر مورد استفاده، انجام تست های لازم ضروری است. استفاده از این انکربولت های مکانیکی در بلوک های سوراخ دار یا سوراخ های عمودی ایجاد شده در آجر مشکل زا تر است.
مزایای انکربولت مکانیکی
وقتی صحبت از تحمل بارها در میان باشد. انکرهای مکانیکی اولین سیستم هایی هستند که بلافاصله توصیه می شوند. اما امروزه سیستم های انواع انکر شیمیایی مدرن هم وجود دارند. که می توان از آنها برای حصول نتایج مشابه استفاده کرد.
یکی از اصلی ترین مزایای انکربولت مکانیکی صرفه اقتصادی آنهاست. در حقیقت هم خود این انکر بولت ها ارزان هستند و هم عملیات سوراخ کاری محل نصب و تمیز کاری سوراخ آنها ساده تر و ارزان تر است. به عنوان یک قانون کلی، انواع انکربولت مکانیکی به سوراخی که به خوبی تمیز کاری نشده باشد واکنش خیلی بدی نشان نمی دهند. با این اوصاف، سوراخ های ایجاد شده همیشه بایستی بر اساس ضوابط مدون ETA تمیز کاری شوند زیرا این کار مشخصاً بر ظرفیت باربری انکر بولت تأثیر گذار است.
مزیت دیگر انکربولت های مکانیکی این است که نسبت به انکرهای شیمیایی، به عمق سوراخ کمتری نیاز دارند.
استفاده از سیستم انکر شیمیایی
انکرهای شیمیایی در سال های اخیر به شدت مورد توجه قرار گرفته اند. اولین سیستم های اجرا شده از این دست، شامل میله های رزوه شده و کپسول های شیشه ای بودند. اولین استانداردهای ETA برای انکرهای شیمیایی، برای بتن بدون ترک بود. سپس متخصصین نوآوری هایی را برای امکان استفاده از این انکرها در بتن ترک دار ابداع کردند. در ابتدا از روش های محاسباتی انکربولت مکانیکی برای انکرهای شیمیایی اولیه نیز استفاده می شد. اما به تدریج با گسترده تر شدن استفاده از این انکرها و با توجه به ویژگی های کاشت و باربری، محاسبات خاص آنها گسترش یافت.
بعد از سیستم انکرهای شیمیایی کپسول شیشه ای، بالاخره بازار شاهد سیستم انکرهای شیمیایی کارتریجی بود که مواد شیمیایی آنها در کیسه های پلاستیکی مقاوم تری قرار داده شده است. هر کدام از این سیستم ها دارای معایب و مزایایی هستند. اصولاً، سیستم انکرهای کپسول شیشه ای در سوراخ هایی که کمتر تمیز شده اند کارآیی بهتری دارند، زیرا کپسول شیشه ای در هنگام ورود به سوراخ، دیواره سوراخ را تمیز کرده و پس از آن از بین می رود. به همین دلیل سیستم انکرهای کپسول شیشه ای برای سوراخ هایی که با مته الماسه سوراخ شده اند، مناسب تر هستند.
مزایا و معایب سیستم انکر شیمیایی
مانند بسیاری از انواع انکربولت مکانیکی، عیب این انکرها این است که تنها می توانند در یک عمق کاشت دقیق مورد استفاده قرار گیرند. امروزه انکرهایی وجود دارند. که مجاز به استفاده در عمق های متفاوت به وسیله ترکیب کپسول های مختلف هستند.
سیستم انکرهای تزریقی انعطاف پذیر تر هستند. امکان پر کردن سوراخ هایی با قطر و عمق مختلف توسط آنها وجود دارد. ابزار اضافه ای برای وارد کردن میله رزوه شده به درون سوراخ مورد نیاز نیست. اما سیستم انکرهای کپسولی نیازمند یک دریل چکشی سنگین برای نصب هستند. که به نوبه خود نیازمند ابزار ضمیمه ای نیز می باشد.
امکان استفاده از پیچ های متری تمام رزوه عادی در بتن ترک دار نیز به گستره کاربردها افزوده شد. تا آنها را تبدیل به انکرهایی مقرون به صرفه تر کند. مزیت دیگر این انکرها این است که نصب آنها نیازمند اعمال گشتاور خاصی نیست.
همه انکرهای شیمیایی یک مزیت اصلی دارند. این که در زمان نصب هیچ انبساطی ایجاد نمی کنند. با این حال، همه انکرها در زمان تحمل بار، نیروی انبساطی ایجاد می کنند. و این نیروی انبساطی در انکرهای شیمیایی کمتر است.
یکی دیگر از معایب انواع انکربولت مکانیکی که باید مورد توجه قرار گیرد این است که در بارهای کششی سنگین پایدار، دوام آنها کاهش می یابد. بنابراین یک فاکتور کاهش باید در محاسبات لحاظ شود.
همچنین انکرهای شیمیایی بسیار گران تر هستند. انکر شیمیایی تزریقی زمانی که نیاز به انکراژ در مصالح بنایی وجود داشته باشد، گزینه اول و در برخی موارد تنها گزینه هستند. انکرهای کپسولی در چنین مواردی اصولاً کاربرد ندارند. دما نیز نقش مهمی در سیستم انکرهای شیمیایی ایفا می کند، فارغ از این که از آنها در بتن یا مصالح بنایی استفاده شود.
روزگاری انکربولت های مکانیکی تنها گزینه برای انکراژ بودند، اما سیستم انکرهای مدرن شیمیایی امروزه می توانند نتایج بسیار خوبی ارایه دهند.
نویسنده : گروه صنعتی لینکران
